17 και 18 ετών / Σομαλία
17 years old and 18 years old / Somalia
«Όταν έφυγα από το σπίτι η μαμά μου μου είπε ότι δεν θα βρεις ποτέ κάποιον σαν εμένα, αλλά θα βρεις κάποιον που θα είναι εκεί για σένα σαν εμένα. Τη στιγμή που γνώρισα την Shugkri, ένιωσα τις ευλογίες της μαμάς μου να γίνονται πραγματικότητα». - Anisa
Προερχόμαστε και οι δύο από τη Σομαλία, αλλά οι δρόμοι μας διασταυρώθηκαν στην Κύπρο. Συναντηθήκαμε σε ένα καταφύγιο στέγασης και ανακαλύψαμε ότι είμαστε μακρινοί συγγενείς. Από τότε, είμαστε σαν δίδυμες αδελφές, και ανακαλύπτουμε μαζί τη ζωή στην Κύπρο. Μας αρέσει να κολυμπάμε, να βαφόμαστε και να διακοσμούμε τα χέρια μας με χένα. Μοιραζόμαστε παρόμοιες σκέψεις, συνήθειες και μας αρέσει να παίζουμε μαζί βιντεοπαιχνίδια. Παρόλο που έχουμε πολλές φιλοδοξίες στην καρδιά μας, οι περιστάσεις συχνά μας κρατούν πίσω. Έχοντας ζήσει σε μια ξένη χώρα για αρκετά χρόνια, εκτιμούμε ό,τι μας έχει προσφέρει η Κύπρος, όμως συχνά νιώθουμε απομονωμένες, μόνες και παγιδευμένες. Κάποιες φορές, τα κίνητρά μας μειώνονται λόγω της αβεβαιότητας για το μέλλον μας. Η μία από εμάς ονειρεύεται να ανοίξει ένα σαλόνι ομορφιάς, ενώ η άλλη φιλοδοξεί να γίνει πιλότος. Αναγνωρίζουμε ότι τα όνειρά μας μπορεί να διαφέρουν και δεν είμαστε σίγουρες για το πώς θα εξελιχθεί η ζωή, αλλά έχουμε υποσχεθεί να ξανασμίξουμε ό,τι και να γίνει.
Ταυτιζόμαστε με την ανακούφιση που νιώθει ο άντρας με το μαύρο κοστούμι στην
Αρκαδία (2011) του Πάνου Κοκκινιά, καθώς δραπετεύει από την πόλη για λίγη ησυχία. Τα πολυσύχναστα ή θορυβώδη μέρη μας κάνουν να αισθανόμαστε άβολα, καθώς όταν βρισκόμαστε περιτριγυρισμένες από πολλούς ανθρώπους νιώθουμε ευάλωτες. Στην πατρίδα μας, είναι επικίνδυνο για τις γυναίκες και τα παιδιά να βρίσκονται μόνες τους σε εξωτερικούς χώρους, δεδομένου του κινδύνου παρενόχλησης ή επιθέσεων από άγρια ζώα. Ωστόσο, αγαπάμε τα ήσυχα μέρη με βουνά, γρασίδι, δέντρα και βράχια για να σκαρφαλώνουμε, όπου μπορούμε να δούμε κατσίκες και να ακούσουμε τα πουλιά να κελαηδούν κάτω από τον γαλάζιο ουρανό. Σε αυτά τα γαλήνια μέρη, νιώθουμε σαν να βρισκόμαστε μέσα σε ένα όνειρο και μπορούμε να εκφραζόμαστε ελεύθερα. Ο μόνος άνθρωπος με τον οποίο επιθυμούμε να μοιραστούμε αυτόν τον χώρο είναι η μια με την άλλη, καθώς αισθανόμαστε ασφάλεια, υποστήριξη και κατανόηση μεταξύ μας.
Στο έργο του Νίκου Κουρούσιη
Το Υπερβατικό Ταξίδι (από τη σειρά Οδύσσεια) (1986), οι βάρκες σε διαφορετικά χρώματα συμβολίζουν την διαφορετικότητα των ανθρώπων που ταξιδεύουν στην Κύπρο από όλο τον κόσμο. Όταν φτάνουν αυτές οι βάρκες και μαζευόμαστε, μαθαίνουμε να συνυπάρχουμε και αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλον. Αρχικά, μπορεί να μην γνωρίζαμε ο ένας τον άλλον, αλλά μέσα από αυτό το πρόγραμμα και την τέχνη, ανακαλύψαμε όμορφες πτυχές της κουλτούρας του άλλου, εστιάζοντας σε όσα μας συνδέουν, παρά σε όσα μας χωρίζουν. Ενωνόμαστε. Ανεξάρτητα από το παρελθόν, τη θρησκεία ή τον πολιτισμό μας, όλοι μοιραζόμαστε την ίδια παιδική ανάμνηση, της κατασκευής χάρτινων καραβιών από εφημερίδες.
Το σπίτι είναι εκεί που ελπίζουμε να επιστρέψουμε όταν πετύχουμε τα όνειρά μας. Δεν έχει σημασία αν ζούμε σε ένα μεγάλο ή μικρό σπίτι, αυτό που έχει πραγματικά σημασία είναι η ευτυχία και η ευγνωμοσύνη μας για όσα έχουμε. Όπου κι αν βρισκόμαστε, η αληθινή ευτυχία μπορεί να βρεθεί μόνο στο σπίτι. Το έργο της Χριστίνας Δημητριάδη
Thessaloniki/Living Room II (1995) υπενθυμίζει την άνεση του σπιτιού και την ελπίδα για το μέλλον. Στην πατρίδα μας είχαμε οικογένεια, φαγητό και άνευ όρων αγάπη, όμως φύγαμε, γιατί παρόλο που συμβαίνουν τρομερά πράγματα, οι γυναίκες αντιμετωπίζουν την ανισότητα και την έλλειψη δικαιοσύνης. Η πρόσβαση στην εκπαίδευση είναι περιορισμένη για τις γυναίκες και συχνά περιορίζονται στο σπίτι. Όταν μια γυναίκα παίρνει διαζύγιο, συχνά χάνει τα πάντα και μένει χωρίς στέγη. Επιθυμούμε μια ευκαιρία για μια καλύτερη και ισότιμη ζωή. Το μήνυμα στο
Berlin/Studio (1995) μας υπενθυμίζει ότι, παρόλο που το να βρίσκεσαι σε μια ξένη χώρα σημαίνει ότι χάνεις τις ανέσεις του σπιτιού σου και ότι πορεύεσαι στη ζωή χωρίς την υποστήριξη της οικογένειας, μπορείς να γίνεις πιο δυνατή, να χτίσεις μια κοινότητα και να δεις τη ζωή με ανοιχτή καρδιά και μυαλό. Οι εμπειρίες που θα αποκτήσουμε θα μας εφοδιάσουν με γνώσεις για να συμβάλουμε θετικά στη χώρα μας μετά την επιστροφή μας.
****
“When I left home my mum told me that you will never find someone like me, but you will find someone who will be there for you like me. The moment I met Shugkri, I felt my mum’s blessings come true.” - Anisa
We both come from Somalia, but our paths crossed in Cyprus. We met at a housing shelter and discovered we are distant relatives. Since then, we have been like twin sisters, exploring life in Cyprus together. We enjoy swimming, putting on makeup, and decorating our hands with henna. We share similar thoughts, habits, and love playing video games together. Although we have many aspirations in our hearts, our circumstances often hold us back. Having lived in a foreign country for several years, we appreciate what Cyprus offers, yet we frequently feel isolated, lonely, and stuck. At times, our motivation fades due to the uncertainty of our future. One of us dreams of opening a beauty salon, while the other aspires to become a pilot. We recognize that our dreams may differ, and we’re unsure how life will unfold, but we’ve promised to reunite no matter what.
We resonate with the relief felt by the man in the black suit in Panos Kokkinias’
Arcadia (2011), as he escapes the city for some privacy. Crowded or noisy places make us uncomfortable, as we feel vulnerable surrounded by many people. Back home, it’s dangerous for women and children to be alone outdoors, given the risk of harassment or wild animal attacks. Yet, we cherish peaceful spots with mountains, grass, trees, and rocks to climb, where we can see goats and hear birds sing under the blue sky. In these serene settings, we feel like we’re in a dream and can express ourselves freely. The only person we wish to share that space with is each other, as we feel safe, supported, and understood together.
Reflecting on Nikos Kouroussis’
Ypervatiko Taxidi (from Odyssey series) (1986), the boats in different colours symbolise the diversity of people travelling to Cyprus from around the world. When these boats arrive in Cyprus and we gather, we learn to coexist and begin to understand one another. Through this program, we discovered that we all come from different corners of the globe. Initially, we did not know each other, but through art, we learnt beautiful aspects of each other’s cultures, focusing on our connections rather than our differences. We became united. Regardless of our backgrounds, religions, or cultures, we all share a childhood memory of making paper boats from newspapers.
Home is where we hope to return once we achieve our dreams. It doesn't matter if we live in a big or small house; what truly matters is our happiness and gratitude for what we have. No matter where we are, true happiness can only be found at home. Christina Dimitriadis’ Thessaloniki/Living Room II (1995) evokes the comfort of home and the hope for the future. While we had family, food, and unconditional love back home, we left because women face inequality and lack justice when terrible things occur. Access to education is limited for women, and they are often confined to the home. When a woman gets divorced, she often loses everything and is left without shelter. We long for a chance at a better, more equal life. The message in Berlin/Studio (1995) reminds us that, although being in a foreign country means losing the comforts of home and navigating life without family support, we can grow stronger, build community, and view life with open hearts and minds. The experiences we gain will equip us with knowledge to contribute positively to our country upon our return.